Waarom lummelen niet altijd makkelijk voor ons is

Deze week las ik het advies van de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving over onze ‘hypernerveuze samenleving’.  Als je het mij vraagt met een prachtige en zeer urgente conclusie. We hebben het nodig om meer te vertragen, meer lege ruimte in onze dagen. De raad speekt over een hypernerveuze samenleving waarin we te snel, te veel, te perfect moeten zijn en we nooit genoeg zijn.

Het is natuurlijk fantastisch dat dit thema zo op de agenda wordt gezet. Niet voor het eerst. Maar wel zorgvuldig en met een scherpe blik op waar we staan.

En er is zóveel dat ik hierover zou willen zeggen.

Het zoeken naar collectieve oplossingen en verschuivingen is iets waar we niet omheen kunnen. Dat is ontzettend belangrijk. Wanneer ruimte gecreëerd wordt, dan is het ook gemakkelijker om deze te nemen.

Maar dan nóg is het niet zo gemakkelijk gezegd als gedaan: meer lummelen. Wanneer ruimte wordt gecreëerd, wordt het makkelijker om die te nemen.
En toch blijkt in mijn praktijk keer op keer dat het niet vanzelf gaat. Alsof iets in ons systeem tegenwerkt. Iets dat diep in ons verankerd zit

Waarom het zo lastig is om ruimte te nemen

Voor ieder van de mensen die ik begeleid is het ontzettend belangrijk dat die ruimte er is. Lege ruimte. Niet alles perfect hoeven doen. Fouten mogen maken. En ze snakken er ook naar. Het bijzondere is dat degenen die ik hier zie meestal wel werkgevers hebben die dat onderschrijven. Hen de ruimte géven die ze soms maar met moeite kunnen nemen. Zij zélf zien ook dat het belangrijk is en toch, en toch.. het is zo ontzettend lastig om dan ook daadwerkelijk die stap te zetten naar meer ruimte (in)nemen en meer rust inbouwen.

Ik denk dat dat vooral komt doordat het lummelen en lege tijd precies zorgt voor datgene waar ze zo hard voor weglopen. Gedachten die opkomen. Een moeilijke situatie in hun leven. Onprettige emoties. Iets dat onzeker is. Dat ze eigenlijk niet weten wat ze écht leuk vinden om te doen als er alle ruimte is.

We zijn verslaafd geraakt aan bezig zijn.

We kunnen wel leren lummelen

Dat betekent niet dat het niet mogelijk is om te ‘leren lummelen’. En het betekent zeker niet dat het niet belangrijk is. Hoe lastiger lege tijd voor je is, hoe urgenter het is om daar ruimte voor te maken.

Als ik zo kijk naar mijn eigen ervaring, en naar mijn cliënten zie ik een aantal belangrijke elementen die je helpen om patronen daadwerkelijk te doorbreken. Ik noem er hier een paar.

1. Bewust worden van wat je doet

   Wat maakt dat je het lastig vindt om bijvoorbeeld te vertragen? Om te stoppen of zelfs stil te staan. Wat wordt er dan getriggerd? Heel vaak is dat niet om dat zij zelf daar een oordeel over hebben wanneer anderen even ruimte nemen. Sterker nog, ze vinden het meestal belangrijk dat anderen dat doen. Maar als het henzelf betreft dan is er ineens heel veel oordeel en ook angst voor de gevolgen. 

2. Je automatische reactie op vertragen

   Je zenuwstelsel regelt het voor je. Je overlevingsmechanisme doet dat voor je. En zolang je je er niet bewust van bent, blijft het een automatisme. Velen zeggen: zo heeft de natuur het geregeld. Het is ons reptielenbrein dat te veel aan staat. En dat klopt. Maar is dat wel het enige? En hoe heeft dat reptielenbrein zich dan gevormd? En waar komt die angst vandaan?

 Daarbij gaat niet alleen om biologie, maar ook om alles wat ons vormt. 

3. Bewust worden van dat wat jou gevormd heeft
   

   En dat is een wereld op zich waar ik úren over zou kunnen uitweiden. Vaak is dit terug te voeren naar de familielijn, voorouders. Of naar ervaringen in de vroege jeugd. Overtuigingen in je gezin van herkomst. Overtuigingen in onze cultuur. En de basis daarvan die heel erg veel van onze cultuur van schuld en schaamte heeft gecreëerd is: het patriarchale systeem. Enkele voorbeelden van de immense impact die de patriarchale samenleving heeft: het belangrijk maken van en identificatie met succes, de definitie van succes (je plek in de samenleving, je status), überhaupt dat er een hiërarchische verhouding is waar het één boven het ander kan staan, de mens die de natuur domineert in plaats van er op afgestemd is, het mannelijke (doen, doelgericht zijn, snelheid, structuur) boven het vrouwelijke (ontvankelijke, flow, creativiteit, vertragen) plaatsen, de beoordeling van vrouwelijke kracht als zwak, het afstraffen van fouten en ga zo maar door. Dat allemaal hebben wij IN ons zitten (via onze voorouders en onze cultuur) en maakt dat we doen wat we doen. 

4. Aandacht voor interferenties met je energieveld

    En al dat oude, dat erfgoed in ons lichaam en onze cultuur, werkt samen met iets wat vaak onzichtbaar blijft: ons energetisch veld. Ook daar kan van alles meespelen. In mijn werk zie ik de gekste interferenties in het energieveld opduiken, parasitaire elementen, energieën die met ons versmelten waardoor we denken dat de gedachten die we denken echt van ons zijn. Maar wat nou als de gedachten die we hebben helemaal niet altijd ONZE gedachten zijn? Heb je daar wel eens bij stilgestaan?  Bewustzijn en onderscheidingsvermogen is hierbij essentieel. 

5. Begrijpen waarom je bent waar je nu bent, met compassie

    Het gevaar is dat je daar moedeloos van wordt en denkt: mijn hemel, dat kan ik nooit veranderen. Maar de reden dat ik met je deel is: wanneer je weet dat dit ons, jou, mij  gevormd heeft en ons zonder dat we het door hebben en zonder dat we er bewust mee instemmen ons gedrag stuurt, dan kan je jezelf allereerst een beetje beter gaan begrijpen. In plaats van dat je jezelf stom en zwak vindt waar je nu staat, gaan zien: het is eigenlijk niet zo vreemd dat ik sta waar ik nu sta. Het is niet MIJN fout. Er is niets mis met mij. Iets waar ik geen grip op had trok me weg bij mezelf

   Het is zo ontzettend helpend wanneer je bewust wordt van hoeveel om je heen jou gevormd heeft. Om te begrijpen waarom je staat waar je staat. Want dan kan je dat wat eerder onbewust was bewust gaan maken. Kan je bewust gaan kiezen. Anders gaan kiezen. Het gevaar van je slachtoffer voelen ligt hier wel op de loer, laat jezelf niet die kant op trekken. 

6. Ok zijn met ongemak

   Ja die kon natuurlijk niet ontbreken. Dit is een heel grote. Deze zie ik bij iedereen wel, inclusief mezelf. Dit blijft een work in progress maar o zo belangrijk. Essentieel. Het gekke is dat we onze kinderen leren dat fouten maken erbij hoort. Sterker nog, wanneer we geen fouten mogen maken kunnen we ook niet groeien. Vindt er geen innovatie plaats. Dat vraagt om kwetsbaar durven zijn. Toegeven dat je het even niet weet. Dat je iets uitprobeert ook al weet je niet wat het je oplevert. Of dat je even niet de oplossing hebt. Misschien ook wel omdat dat wat er speelt, wat je ervaart, nu eenmaal komt kijken bij het leven an sich. Het is goud wanneer je daarmee kan dealen. En daarin jezelf kunt vasthouden. Gewoon simpelweg jezelf vasthouden, dragen, wanneer je het even moeilijk hebt. In plaats van jezelf afbranden. Het beroemde uit je comfortzone gaan waar de groei plaatsvindt.

Compassie als sleutel

Veel mensen verlangen ernaar vrijer en lichter te leven, maar merken dat oude patronen hen steeds weer terugtrekken. Misschien herken je dat: jezelf klein houden, pleasen, ontwijken wat lastig voelt en het gebeurt voor je er erg in hebt.

Juist op zulke momenten ontstaat er ruimte om te onderzoeken wat er onder die patronen ligt, en te ervaren dat je niet gevangen hoeft te blijven in oude structuren.

Dat vraagt om moed én zachtheid: de moed om eerlijk te kijken, en de zachtheid om bij jezelf te blijven wanneer het spannend wordt.
Wat in die momenten onmisbaar blijkt, is compassie. Compassie opent een bedding waarin je kunt voelen wat er werkelijk leeft, zonder jezelf te veroordelen.

Dus ja. Je voornemen om te lummelen is 1 ding. Het daadwerkelijke lummelen roept een heleboel op. Wees vriendelijk voor jezelf wanneer dat gebeurt. En stap dapper door.

En dat hoef je  niet alleen te doen.

Wil je ontdekken hoe jij ruimte kunt nemen in je leven, ook als dat lastig voelt? Neem gerust contact op, ik kijk graag met je mee.